Yapay Zeka Nedir ? Turing Testi Nedir ?

Günümüzün ve dünyanın sanayileşen platformlarında teknolojinin ve bilgisayar sistemlerinin yeri küçümsenmeyecek kadar az diyebiliriz. Bilgisayar sistemleri otomobillerde, sağlık cihazlarında hatta daha da yelpazeyi genişletmek gerekirse evlerimize kadar girmiş durumda. Ve bu gelişim ile beraber teknolojik cihazlardan daha fazlasını beklemek normal karşılanabiliyor. Bu konuda yapay zeka yani ingilizce adıyla “artificial intelligence (AI)”  teknolojik aletlerden bekleneni karşılamak için her gün daha fazla gelişim gösteriyor.

Peki nedir bu yapay zeka isterseniz gelin önce kısa bir değinelim.

Yapay Zeka Nedir ?

Yapay zeka, akıllı makineler yaratmayı hedefleyen bir bilgisayar bilimi dalıdır. Teknoloji endüstrisinin önemli bir parçası haline geldi ve daha da kendine geniş bir yer bulacak gibi gözüküyor . Yapay zeka ile ilgili araştırmalar oldukça teknik ve uzmanlık gerektirmektedir. Yapay zeka hızla önem kazansa da eksik olduğu alanlar da elbette ki var. Zekanın gelişimi insanlara göre daha hızlı ve pratik bir şekilde olsa da yapay zeka programlarının düşünme,muhakeme etme,algılama ve öğrenme durumlarında ne kadar başarı gösterdiği tartışılabilir…

Yapay zekalar, tıpkı diğer bilgisayar sistemleri ve teknolojileri gibi programlardan ve yazılımlardan oluşur. Bu yazılımlar kullanıcıya sunulmadan ve piyasaya çıkmadan önce defalarca kez test edilmekte ve hataları giderilmektedir. Ancak yapay zeka sistemlerinde bu biraz daha farklı bir yöntemle test yapılarak gerçekleştirilir. Bu testin adı Turing Testi olarak bilinir.

Gelin isterseniz şimdi bu test nedir ne değildir bir bakalım…

Turing Testi Nedir ?

Turing Testi, bir bilgisayarın bir insan gibi düşünebilmesinin mümkün olup olmadığını belirlemek için bir sorgulama yöntemidir. İlk olarak 1950 yılında Mind adlı felsefe dergisinde ünlü İngiliz matematikçi ve bilgisayar bilimcisi Alan Turing’in “Computing Machinery and Intelligence” başlıklı ünlü makalesinde sözü edilmiştir.

Turing bir bilgisayarın, belirli koşullar altında,insani tepkileri taklit edip edemeyeceğini test etmek için uygulanır. “Taklit Oyunu” ya da “Taklit Testi” adı da verilir. Bu testte, her biri birbirinden farklı , ayrılmış ve yalıtılmış 3 terminal oda kullanılır. Bir odada yapay zeka yapısında bir bilgisayar diğer iki odada ise iki farklı insan bulunur.

Test sırasında, insanlardan biri sorgulayıcı olarak işlev görürken, ikinci insan ve bilgisayar da katılımcı olarak işlev görmektedir. Sorgulayıcı, katılımcıları, belirli bir format ve bağlam kullanarak sorgulamaktadır. Önceden belirlenmiş bir süre veya soru sayısından sonra, sorgulayıcıdan hangisinin hangi insan olduğuna ve hangi bilgisayarın olduğuna karar vermesi istenir.

Test birçok kez tekrarlanır. Eğer sorgulayıcı test çalışmalarının yarısında ya da daha azında doğru sapmayı yaparsa, bilgisayarın yapay zekaya sahip olduğu düşünülür, çünkü sorgulayıcı bunun insan gibi olduğunu kabul eder.

Turing Testi Ne Kadar Başarılı Olmuştur ?

Turing Testi yıllardan beri eleştirilmiştir. “Bir bilgisayarın insan benzeri zeka sergilemesi için sorgulamanın doğası sınırlandırılmalı” düşüncesi ortaya çıkmıştır. Uzun yıllar boyunca, bir bilgisayarı, soruları sadece “Evet” ya da “Hayır” yanıtları oluşturdukları ya da dar bir bilgi alanına dahil edebilecekleri şekilde sorgulamaları halinde bir bilgisayar yüksek puanlar alabilir denmiştir. Açık uçlu sorularda ve yorum gerektiren sorularda bilgisayarın pek başarılı olamamasına şaşmamak gerekiyor elbette.

Bu tür  testler yapay zeka bilgisayarlarına uygulanıyor ve gelişim adına yararlı bulanlar da olacaktır elbette. Ancak asıl olay makinenin insan ile kurduğu ilişki değil,insanların makine ile doğru sezgisel yaklaşımda olabilmesi ve yapay zekanın kusursuza yakın olabilecek seviyeye gelmesi için çalışması gerekiyor diye düşünüyoruz 🙂